حافظه به عنوان یک ابزار شناختی عمل می کند که به ما امکان می دهد اطلاعات را حفظ کنیم، در صورت نیاز آن را به خاطر بیاوریم و از آن برای حرکت در جنبه های مختلف زندگی استفاده کنیم. این فرایند هم حافظه کوتاه مدت و هم بلند مدت را در بر می گیرد و به طور یکپارچه برای تسهیل تعاملات ما با جهان کار می کند. بدون حافظه، نمی‌توانیم از اشتباهات خود درس بگیریم، تجربیات گذشته را بسازیم، یا حتی عزیزانمان را بشناسیم. همچنین حافظه در هویت و شکل دادن به مسیر زندگی ما نقش اساسی دارد. این صرفاً مخزن تجارب گذشته نیست. بلکه حافظه، کلیدی است که قفل درهای گذشته، حال و آینده ما را باز می کند و به ما امکان می دهد دنیای اطراف خود را درک کنیم و ارتباطات معناداری با دیگران ایجاد کنیم.

به طور کلی بیان شده  است که حافظه نگهداری و مسئول پردازش حجم عظیمی اطلاعات در طول زمان است و در طول عمر ، از دوران نوزادی تا بزرگسالی تغییر می کند. حافظه برای زندگی همه انسان ها ضروری است اصطلاح حافظه از نظر روانشناسان سه جنبه مهم پردازش اطلاعات را در بر می گیرد و این فرآیندها عبارتند از رمزگذاری، ذخیره سازی و بازیابی می باشد. اقسام حافظه به نوبه خود در زندگی انسان تاثیر گذار می باشد. پیری طبیعی با کاهش توانایی های حافظه در بسیاری از وظایف شناختی همراه است. این پدیده به عنوان اختلال حافظه مرتبط با سن (AMI) شناخته می شود. درحالت کلی باید بدانیم که با افزایش سن، حتی وقتی به بیماری شناخته شده ای هم مبتلا نباشیم، درجاتی از ضعف حافظه را داریم و ازطرفی طیف بسیار وسیعی از بیماری ها هم هستند که می توانند باعث اختلال حافظه در فرد شوند که البته در صدر آنها بیماری آلزایمر قرار دارد. از این رو بررسی و چکاپ سالانه حافظه از اهمیت به سزایی برخوردار است و در تشخیص زودرس آلزایمر یا شناسایی شروع آلزایمر تاثیرگذار است.